Όταν μιλάμε για μέση ωτίτιδα εννοούμε τη φλεγμονή του αυτιού που αφορά το τμήμα πίσω από το τύμπανο.
Η οξεία μέση ωτίτιδα είναι η δεύτερη συχνότερη ασθένεια της βρεφικής και παιδικής ηλικίας μετά το κοινό κρυολόγημα. Στα παιδιά είναι συχνότερη η πάθηση σε σχέση με τους ενήλικες εξαιτίας της ιδιαιτερότητας του σχήματος της ευσταχιανής σάλπιγγας, του σωλήνα που ενώνει τη μύτη με το αυτί. Στις μικρότερες ηλικίες ο σωλήνας αυτός αποφράσσεται πιο εύκολα σε σχέση με τους ενήλικες και προκαλείται πιο συχνά μέση ωτίτιδα.
Οι υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων ( κρεατάκια) επίσης είναι αιτία για υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του μέσου ωτός λόγω απόφραξης του έσω στομίου της ευσταχιανής σάλπιγγας.
Η μέση ωτίτιδα διακρίνεται σε οξεία, χρόνια και μέση ωτίτιδα με υγρό (εκκριτική ωτίτιδα).
Συχνότερη αιτία για την έναρξη μέσης ωτίτιδας μια ιογενής λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού και όχι οι μικροβιακές λοιμώξεις όπως οι περισσότεροι νομίζουν.
Οξεία μέση ωτίτιδα
Είναι η λοίμωξη του μέσου ωτός που διαρκεί μέχρι 3 εβδομάδες. Υπάρχει φλεγμονή στο μέσο αυτί και παρουσία υγρού. Τα συμπτώματα είναι πόνος, πυρετός, ενώ συνήθως προηγούνται βαρηκοΐα και αίσθημα πίεσης στο αυτί. Συνοδά συμπτώματα μπορεί να είναι η δυσχέρεια της αναπνοής από τη μύτη, ενώ στα βρέφη εμφανίζεται έντονη ανησυχία.
Αν το υγρό που υπάρχει πίσω από το τύμπανο πιέζει και προκαλέσει ρωγμή στον υμένα, τότε μπορεί να τρέξει υγρό με πρόσμειξη αίματος από το αυτί και ο πόνος σταματά ξαφνικά με εντυπωσιακό τρόπο.
Η οξεία μέση ωτίτιδα θεραπεύεται με τη λήψη φαρμάκων, με οδηγίες του ωτορινολαρυγγολόγου.
Επιπλοκές τις πάθησης που μπορεί να είναι πολύ σοβαρές για τον ασθενή είναι η μαστοειδίτιδα, η λαβυρινθίτιδα, η ρήξη της τυμπανικής μεμβράνης κτλ.
Με την κατάλληλη αγωγή που μπορεί να περιλαμβάνει αποσυμφορητικά από τη μύτη, παυσίπονα και αν απαιτηθεί αντιβιοτικά, αποφεύγουμε την εμφάνιση των επιπλοκών.
Μέση ωτίτιδα με υγρό (εκκριτική ωτίτιδα)
Στην περίπτωση που το υγρό παραμείνει στο μέσο ους, πίσω από το τύμπανο, πέραν των τριών εβδομάδων, η οξεία μέση ωτίτιδα μεταπίπτει σε εκκριτική ωτίτιδα.
Το υγρό που πλέον δεν είναι πυώδες , προκαλεί αίσθημα βάρους και βαρηκοΐα. Όσο η κατάσταση παραμένει χωρίς να αντιμετωπίζεται το υγρό γίνεται πιο ζελατινώδες και δύσκολα θα απορροφηθεί χωρίς παρέμβαση.
Συντηρητικά χορηγούνται αποσυμφορητικά από τη μύτη ώστε να επιτύχουμε τον καλύτερο αερισμό του μέσου αυτιού και να εξαφανιστεί το υγρό.
Η πάθηση χρειάζεται τακτική παρακολούθηση από τον ΩΡΛ ώστε να ελέγχεται η πορεία της θεραπείας με την κλινική εξέταση, την ωτοσκόπηση και το τυμπανόγραμμα.
Αν το υγρό παραμένει περισσότερο από 3 μήνες τότε απαιτείται χειρουργική παρέμβαση με Μυριγγοτομή, αφαίρεση του υγρού και πιθανώς την τοποθέτηση σωληνίσκων αερισμού (“σωληνάκια”) και αδενοτομή (αφαίρεση στα «κρεατάκια»)
Χρόνια μέση ωτίτιδα
Είναι η μόνιμη διάτρηση στην τυμπανική μεμβράνη που μπορεί να συνοδεύεται από επεισόδια ωτόρροιας (να τρέχει υγρό από το αυτί). Υπάρχει βαρηκοΐα αγωγιμότητας, υποτροπιάζουσες φλεγμονές και είναι δυνατή η ανάπτυξη χολοστεατώματος στο μέσο αυτί.
Προτεραιότητα σε αυτές τις περιπτώσεις αποτελεί η αντιμετώπιση αρχικά της χρόνιας φλεγμονής ώστε το αυτί να είναι «στεγνό» . Πρέπει επίσης να αναζητηθούν τα αίτια της πάθησης που σχετίζονται κυρίως με τον αερισμό του αυτιού μέσω της ευσταχιανής σάλπιγγας (υπερτροφικά «κρεατάκια», σκολίωση διαφράγματος, υπερτροφία ρινικών κογχών), αν δεν έχει προκληθεί από κάποιο τραυματισμό.
Η αποκατάσταση στη συνέχεια της ρήξης γίνεται με Τυμπανοπλαστική με λήψη μοσχεύματος και αποκατάσταση της αλυσίδας των ακουστικών οσταρίων εφόσον απαιτείται.
Έτσι προστατεύουμε τον ασθενή από φλεγμονές που μπορεί να επεκταθούν και να είναι απειλητικές (μηνιγγίτιδες, βλάβη του προσωπικού νεύρου κτλ. )